9 anos e 8 meses são quantos dias

Page 2

y 26 se continúan éstos observando, y ya el 27 apenis son perceptibles. No pude observar las fases sucesivas en este caso por la ausencia del enfermo.

11. 21 de octubre. Ramón Madrigal Larios, de nueve años. Le dan calenturas con poco frío y sudor. El examen de sangre demuestra la presencia del Treponema hispanicum. La madre del enferino, que le acompaña al siguiente día, proporciona los datos que siguen : En el mes de agosto pasado dice que le picaron unas chinches que cree fueron de cerdos, pues jugaba el chico cerca de unas corralizas donde los había en abundancia. Por entonces no padeció mal alguno y no ha vuelto a tener desde entonces relación alguna con los cerdos, pues los que sou de su propiedad están en el campo, y quien los guarda y echa de comer, es uno mayor, el cual no recuerda haber sido picado por los chinches ni haber estado enfermo desde hace bastantes años. La causa de este contagio se explica claramente, a mi modo de ver, teniendo en cuenta que el hermano mayor que guarda los cerdos por el día regresa todas las noches a su casa, y bien en los zapatos o en la ropa lia podido traer los Ornithodarus que infectaron al hermano, no habiéndolo sido él, aun siendo picado, por haber padecido la enfermedad levemente, disfrutando por esta causa de inmunidad. La enfermedad actual comenzó hará doce días, aunque no lo pueden precisar con exactitud ; le duró cuatro días, y al cabo de seis más volvió a tener fiebre. Este absceso, que es el segundo, comenzó dos días antes con poca calentura, sin frío y bastante sudor por la noche, pero en el momento de la observación tiene 40", y lo que más llama la atención de la madre son las náuseas y vómitos. Por lo demás, a penas se ha resentido el estado general, y el color anémico propio de estos enfermos es bien poco manifiesto. Durante el primer absceso tuvo que guardar cama, por ser mayor la fiebre y más acentuados los demás síntomas. El dia 22 se hacen nuevas preparaciones de sangre, que también contienen espiroquetes, y el 23 mejoran todos los síntomas, y son escasos los espiroquetes. Al día siguiente ya no se encuentran éstos, y el absceso, sin embargo, aún no había terminado. Dos nuevos abscesos y alta por curacióu.

12. Antonio Gallego Torrado, veintitrés años. Vive en el campo y se presenta en esta consulta el 23 de octubre, con antecedentes palúdicos. Examen de sangre con escasos espiroquetes y ausencia de los protozoarios del paludismo. Al día siguiente, por el interrogatorio, resulta estar al final del tercer absceso, encontrándose aún escasos espiroquetes. Por ausencia del enfermo no pude seguir el curso del mal.

13. 24 de octubre. Augusto Tinoco Mejías, de cinco años. Este enfermo, como su madre y hermanos, tiene abundantes antecedentes palúdicos. Treponema hispanidum repetidamente comprobado. Cinco abscesos de cuatro días de duración, y cinco de intervalo en los tres primeros.

14. 6 de noviembre. Manuel F. Cabalgante, doce años. Tuvo paludismo hace dos veranos, del que fué tratado en el Dispensario de Olivenza. Analizada la sangre, resulta padecer de fiebre recurrente, no encontrándose los parásitos palúdicos que buscábamos. Este es el segundo acceso y lleva tres días con bastante fiebre. El primero le duró cuatro o cinco días y otros cuatro estuvo bien. Vive en el campo con sus padres, guardando cabras, y cerca de las corralizas y parideras de los cochinos. No sabe que le hayan picado las chinches; pero pocos días autes de caer enfermo tuvo como ronchiones que le picaben en las piernas, que él se rascaba, y le salieron granos. Tolas las calenturas le han dado con grau frío y diariamente, sudando mucho por las noches. No tiene manifestaciones gástricas ni bronquíticas. Sólo acusa la fiebre, que él dice que no es grande, y le permite estar levantado; el termómetro, no obstante, marca 40o y dos décimas. El estado general no se ha resentido, pero el color pálido amarillento es inuy parecido al de la anemia palúdica y al de la caquexia cancerosa, como en todos los que padecen esta infección. El 8 de noviembre han desaparecido los treponemas, y el 9 sigue sin haberlos. El 14 aparece un tevo acceso con escasos treponemas, pero después aumentan en días sucesivos. Total : cinco accesos y curación.

Page 3

dida entre los seis y doce años, y ello se explica fácilmente por las circunstancias de que en determinadas épocas del año los encargados de la guarda y custodia de los cerdos son los niños de esa edad, mientras los padres dedican sus actividades a otros trabajos. Por otra parte, es posible que muchos de estos adultos gocen de inmunidad, que puede ser natural, o por haber padecido antes la enfermedad. No he podido encontrar relación alguna de contagio de enfermo a sano, y todos los casos de estas historias han sido aislados, sin haber tenido relación unos con otros,

Por los datos que proporciona el interrogatorio, pocas veces podemos enjuiciar que se trata de la fiebre recurrente, pues la condición social de estos enfermos hace que no interpreten ni examinen bien sus manifestaciones, y por lo tanto, antes de analizar la sangre rara vez podemos diagnosticarla ; en cambio, cuando por la presencia del treponema en las preparaciones dirigimos en este sentido el interrogatorio, ya entonces podemos precisar bien la inconfundible marcha del mal en forma de accesos y períodos apiréticos de igual duración con la remisión total en estos últimos de los síntomas.

Lo corriente es, que en el trabajo cuotidiano de los Dispensarios antipalúdicos nos encontremos con la sorpresa que donde buscarnos los hematozoarios en las preparaciones hemáticas de enfermos sospechosos de malaria, sólo encontremos los característicos espiroquetes. No es de extrañar, pues, que con este análisis de sangre, y auu a pesar del mismo, pasen desapercibidos bastantes enfermos, pero ello es más difícil aquí que en otras localidades, porque interesado yo por el estudio de esta enfermedad tengo bien vigilado, bajo este punto de vista, no sólo los enfermos que asisten a este Dispensario, sino los de mi clientela particular y los de la Beneficencia.

La época del año que en este pueblo ocurren casi todas las infecciones son los meses de agosto, septiembre y octubre, y con especial predilección en este último mes, por la circunstancia de que eu esa época es cuando se limpian y renuevan las zahurdas y porquerizas, en algunas de las cuales, si son antiguas, se encuentran en tal número los chinchorros del cerdo, que a millares los vemos salir al remover la tierra o levantar las piedras, y tan resistentes son, que aun después de varios años de abandonadas estas estancias y. de quemar el suelo, pueden quedar vivos y salir por las grietas del terreno y debajo de las piedras, para hacer sanguinariamente presa en los nuevos huéspedes que allí se alojen o aproximen. Incluso en tubos de ensayo cerrados con algodón, he conservado vivos varios meses en mi laboratorio estos ácaros.

El número de accesos es generalmente de cinco o cuatro, con cinco días de duración y otros tantos casi siempre de apirexia. En estos intervalos, el enfermo se encuentra bien, desapareciendo las molestias, aunque persisten algunas manifestaciones del mal.

Los espiroquetes se ven sueltos en el plasma sanguíneo, rara vez junto a los leucocitos, pero sin relación con ellos ni con los hematies; algunos están doblados sin perder la forma ; los hay algunos de doble tamaño que otros.

Page 4

The wider influence is equally familiar. By its presentation of the Influence doctrine of evolution the book has had the effect of turning men's q

minds upside down in a way no other book has done since the publication of Copernicus' De Revolutionibus. This inversion of mental attitude was due primarily to the new theory of natural selection. But natural selection raised the principle of evolution from the position of vague speculation to that of scientific theory.

All the human sciences and philosophy itself have been permeated by the new influence. Huxley's words are a trifle magniloquent, but they are not exaggerated : 'To any one who studies the signs of the times, the emergence of the philosophy of evolution, in the attitude of claimant to the throne of the world of thought, from the limbo of hated and, as many hoped, forgotten things, is the most portentous event of the nineteenth century.'? Since its triumphant appearance in Darwin's work the idea of evolution has modified almost all subsequent philosophy and dominated much of it. It is the keynote of Spencer's comprehensive system, as well as of other philosophies less well known. It is not my purpose to trace its influence upon these or other thinkers. The present occasion will be better utilized by trying to

understand the significance of the doctrine for our general interpretaSaturatung tion of reality. Evolution, in Huxley's words, is claimant to the influence

throne of the world of thought'. Perhaps it may be held that, after fifty years of triumph, its claims have been fully vindicated. This view may not be quite correct; but even if it be true without

qualification, it is no treason to examine the sovereign's title or to Helio

inquire into the form of government. Is it a limited monarchy (we siqui/pause you may ask) that evolution is to exercise over our thought? or does it mir zueral

aim at the tyranny ? miérpretaren

The term Evolution is itself of varied meaning and usage. In I really its older biological meaning, 'evolutio' was opposed to 'epigenesis”;

but this meaning has disappeared with the theory it denominated. The uncertainty in the present usage of the term comes from diversities of reference and of emphasis. Three different things may be in view, and these have to be distinguished. In the first place there is the new fact which Darwin and Wallace added to the theory of the subject. This new fact is the establishment of natural selection as a vera causa in the progressive modification of organic forms.

Natural selection was shown to be operative, and the view that it is refen

the chief or even only factor in development thus became a possible Con I love hypothesis

. The discovery did not originate the theory of organic q evolution, and that theory conceivably may stand without it; but, at

1 T. H. Huxley, in Darwin's Life and Letters, ii. 180.

Page 5

total of inorganic processes. For the greater portion of the time concerning which science gives us information, cosmic evolution is (so far as we know) entirely inorganic evolution; and its course admits of being formulated in certain laws which involve no biological conceptions. The laws of organic evolution have also been formulated -though controversy as to their correct statement still continues- and the two sets of laws may be brought into comparison. This, indeed, is the first question of importance that arises when we attempt to understand the theory of evolution. In what respects

are the laws of the organic process the same as those of the inorganic? ?

It is clear that there are characteristics common to the whole process which lead us to look upon it as a unity and make us hesitate

do not the to fix an impassable gulf between the inorganic and the organic. To begin with, the evolution which we ascribe to both means continuity Lifference between successive stages.

Wetween It is certainly not easy to define exactly what this continuity implies. It does not exclude the appearance

Dest to of new formations, for the problem of evolution consists in the drared here? explanation of the origin of the new results which arise out of conditions in which they were not present. But it does exclude the idea Cout mulig ay that these results are to be accounted for by forces acting from

unfolding outside the cosmic process itself. Each stage in the process with all that it contains must find its explanation within the universe and not in something outside. If we go beyond this statement we find a good deal of diversity of opinion as to the interpretation of the continuity implied in evolution, or-if the expression be preferred—as to the degree in which continuity can be asserted of evolution. The difference comes out very plainly in present biological controversies. Daruri etza Darwin may be said to have interpreted the idea of continuity very Kieve in strictly-perhaps under the influence of the uniformitarianism which,

very

small in his early days, had finally triumphed in geology. He looked upon Variations all the striking diversities presented by the world of life as due to the

is nuportant, accumulation of small, almost minimal, variations. Huxley, on the other hand, thought that Darwin had loaded himself with an unnecessary difficulty in adopting Natura non facit saltum so unreservedly ’1 Before the publication of The Origin he had expressed

: his belief in the absence of any real transitions between natural groups ', - and, after its publication, he emphasized the spontaneous' appearance of strongly marked differences between offspring and parent as giving occasion to the rise of new varieties. By the stress he

* T. H. Huxley, Life and Letters, second ed., i. 254. 2 Ibid., i. 250.

3 T. H. Huxley, Collected Essays, ii. 34 ff.

Page 6

seems to be accelerated and, after a period of struggle, certain new forms are found to have established themselves. Similar characteristics may also be found in 'superorganic' evolution. There are stationary periods in the history of society in which change is so slow as to be hardly apparent; the social forces are in equilibrium. But these are succeeded by times of rapid change--of reform or revolution.

These characteristics, accordingly-continuity, conflict and cooperation of forces, alternate periods of stability and instability, may be seen to belong both to inorganic and to organic evolution. And doubtless these common characteristics might be increased in number. Spencer, as is well known, has formulated a law of evolution ? which is meant to describe it at any stage. And neither

this formula nor the characteristics mentioned are without significance. irger At the same time they are merely formal similarities, and do not

themselves reach the cause or causes operative in the Inorganie

which

process we call evolution. To establish the desired connexion between

il ron

inorganic and organic evolution we should have to show an identity Is there of causes-to demonstrate that the effective factors in the evolution

of life can be accounted for completely by the forces already operative formal

in inorganic evolution-greatly complicated, perhaps, and newly Similarly? distributed, but not different in nature. Formal resemblances do not involve causal identity. We may indeed be confident that the

. lan and assert that, occurring as they do in the successive stages of the Jaetis ?! world's history, they show a certain dominant unity of what, in

default of a better word, may be called plan. But in what terms Is there this unity may be best expressed remains at this stage an open idenhlis . question-the question of the interpretation of evolution. edenblo causes

When we pass from the consideration of the more general and formal characteristics of the process to inquire into the nature of the causes at work, difficulties arise in bringing organic evolution into line with inorganic. As long as we keep within the latter region we

work with certain well-recognized laws which determine the moveStenging' ments and arrangements both of masses and of molecules ; and these

laws hold of all physical and chemical phenomena throughout time

1 Cp. Sir G. H. Darwin, The Genesis of Double Stars, in Darwin and Modern Science, pp. 543 ff.

2 • Evolution is an integration of matter and concomitant dissipation of motion, during which the matter passes from an indefinite, incoherent homogeneity to

a definite, coherent heterogeneity; and during which the retained motion cvolution

, undergoes a parallel transformation. –First Principles, $ 145.

ho Blueligt analogies present are not the result of accident

. We may go further Unelyg

organie evolution into line with

Page 7

If the physico-chemical explanation of life may still be held as a 'pious opinion', it remains · opinion' as distinct from knowledge, and it is no less' pious '-which, I suppose, means unscientific-now than it was in Huxley's day.

The theory of panpsychism, as held, for example, by Haeckel, does not really help us in the difficulty. According to this theory every physical unit is also at the same time a psychical unit ; but we are told nothing of what its psychical nature is as distinct from what physics and chemistry tell us of its molecular, atomic, or electrical characteristics; and these do not account for the selfpreservative, self-restorative, and self-reproductive characteristics of the living being. These latter are only to be found in connexion with a certain combination of chemical molecules a combination which could not have been present in the solar system during the greater portion of its evolution in time. The assumption--for it is a mere assumption—that all matter has its psychical side may be true, but it does not help us to explain the facts of life as known to us: how it is that life appears only at a certain stage of material organization, that nevertheless this organization does not produce it, that it interacts with the physical world, stands in need of its substance for its continuance, and converts that substance to its uses, but at the same time remains consistently unique, generated only by itself.

The old horror of vitalism was partly a mechanistic prejudice; but partly it was due to an assumption, on the part of many

vitalists, that the living body possessed within it a distinct source of energy called 'vital' in addition to the energy stored up in it as a result of the distribution of its molecules and the influence of the environment. But such an assumption is as unnecessary as it is unwarrantable, and

it is no part of modern vitalism. The energy that an organism can Hue quidem expend is limited by the amount it has received and accumulated in

potential form. What has to be explained is the way in which this energy is guided in certain directions which issue in the preservation, growth and repair of its own body, and in the reproduction of its kind. The conception of vis directiva, which certain Cartesians "applied to the soul, might be used of vital action generally without running counter to the modern doctrine of conservation of energy. Nor is any inconsistency with this fundamental postulate implied in the views of that growing minority of physiologists and biologists who find that the mechanical and chemical explanations formerly offered are inadequate to explain the manner in which the passage

Cp. J. Ward, Naturalism and Agnosticism, i. 205; H. Driesch, The Science and Philosophy of the Organism, ii. (1908), 198 ff.

ho italiste storey energy

Page 8

animale

Phineal uterlace,

interaction of organism and environment that leads to evolution. But it is admitted that the fundamental problem of the nature of life has not been solved in this way. It may be questioned whether

it has been brought any nearer a solution. And those biologists are Biology surely within their rights who claim that biology must be allowed to

has tright use the conceptions it needs and not be restricted to the conceptions No one

found sufficient for other sciences. concepts

The only reasonable objection to this claim would be the interference of the biological conception with the validity of physical or chemical generalizations. Vital functions are manifested through and in interaction with physical and chemical processes ; they do not take place in a sphere of their own, so that conflict between the two sets of conceptions is not inconceivable. It must be allowed also that conflict has not been always avoided. But the biological conception of life does not really involve any such contradiction of physical or chemical generalizations; it does not imply any creation of matter or of energy in the development of living beings or in the processes by which their action takes place; the law of the conservation of energy is not interfered with. And yet it does introduce a way of understanding the facts which has a characteristic difference from the conceptions of physics or chemistry.

And this difference goes very deep. In the last analysis it may be described as the difference between external and internal methods of explanation. The mechanical theory has for its object to reduce qualitative distinctions to distinctions of quantity. Masses are resolved into molecules, molecules into atoms, atoms into finer parts, and at each stage we come nearer to primary constituents alike in kind. These primary constituents may be even identified with some

A similar reduction is effected of the forces which determine the movements of the constituents in dartuchows twist in the all-pervading ether.

respect to one another. The theory is incomplete; but it has gone so far in describing physical and chemical phenomena that its validity can hardly be questioned. It may be taken as an account of the whole process of inorganic evolution from its beginning in a rotating nebulamthe rotation itself, however, being left unaccounted for. The existing formation of things is to be explained by means of this theory; in principle it will account for the individuality, such as it is, which we ascribe to planets, or continents, or crystals. And the whole process which it describes consists at bottom simply in this,

1 Even by those who have done most to advance the mechanical explanation in matters of detail ; cp. J. Loeb, Influence of Environment on Animals, in Darwin and Modern Science, p. 270.

Page 9

thing is molecules nuake 4

THE INTERPRETATION OF EVOLUTION 23 that matter is moved from one place into another. Whatever the

malter a thing is it is explained in the same way; the individual thing has come into being by the putting together of certain bits of matter and the taking away of others. It is nothing but what its constituent molecules, atoms, and electrons make it, and their behaviour is regulated by certain molecular atomic and electrical laws, which a operate without any relation to the thing that is to be; everything what is is determined from the outside.

On the other hand, the method of interpretation which must now be taken into account looks from a different point of view. It seeks to understand from within. It does not discard the mechanical method, but it supplements it. All external explanations are but partial explanations. And it seizes upon the fact of life which has refused to yield its secret to physical or chemical experiment, and reasons from its mode of operation to the nature of the principle at work.

Our only way of conceiving this internal principle is derived uterille from the way in which it acts; and certain modes of activity distinguish every living being : (1) it begins as a single cell and from that cell it develops a certain specific structure consisting, in all but the lowest forms of life, of a complete system of living cells; (2) it maintains that structure in spite of the change of its constituent molecules and restores it when injured—this power of self-preservation and of the restoration of lost parts or cure of injury being, however, always subject to limitations ; (3) it throws off certain cells which have the power of reproducing organisms like itself—this result being dependent in all the higher organisms upon amphimixis ; (4) these processes are carried out in connexion with the environment, portions of which are assimilated and thus transformed into living substance, while portions of the organic body are being continually given off, some of which pass over into the realm of inorganic material. In none of these operations is there any breach of the laws established by physics and chemistry; and yet these laws alone do not explain the

che Phyncy result. When they are left to themselves and when the principle of hfe is no longer present, a different set of consequences ensues, the characteristic functions of the living body cease, and the system built up by life is destroyed. The living body acts as if it had in view the

Lau et realization, preservation, and perpetuation of its own life in a certain form; it has all the appearance of being guided by a plan. How are we to understand this mode of activity ?

“The organization of nature', says Kant, 'has in it nothing analogous to any causality we know. It is not mechanism ; nor,

1 Kritik der Urtheilskraft, § 65.

PROCEEDINGS OF THE BRITISH ACADEMY

Vital audio w7 meeka'nism nor une

our human ago

Henrie

again, is it finalism-as we may use that term to describe the constructive activity of man. When a man builds a house or makes a machine he is guided by a design which is consciously before him, and in each step which he takes he follows this design. He does not interfere with mechanical law any more than the plant or animal does in maintaining its life. He works upon the material provided by nature and he utilizes natural forces to shape and combine things which, apart from his conscious intention, had no connexion with the design he is carrying out. In this way the completed house or machine results, fitted to subserve a purpose which the maker alone put into the material. Vital process is not without analogy to this typical human construction. But the analogy fails at two points. Life is both less purposive and less mechanical than man's work. It is less purposive not in the sense that it fulfils its end worse, but as being without consciousness of that end or ideal guidance in carrying it out. We have no evidence that plants and animals are guided by conscious purpose of their own in their vital processes

. We have indeed a positive reason for rejecting the supposition. For in man's own body the vital processes go on independently of conscious design, and are in no way aided if the attempt is made to make them the object of conscious purpose.

On the other hand, vital process is less mechanical than man's deliberate constructions. The latter are entirely mechanical except at one point only—where man's designing intelligence controls the putting together and the separation of material particles. The whole process is imperfectly teleological, teleological, so to speak, only in its design, but mechanical in every

The living body, on the other hand, is not only teleological as as a whole the whole ; it consists of a countless number of living cells each of puppin a whole, that is to say, the action of its parts subserve the interests of which exhibits the characteristic mode of action of life.

It is thus teleological through and through.

I agree with Bergson therefore-though for reasons not quite the same as his-that finality is an imperfect analogue of life, if we mean by finality the realization of an idea conceived in advance. I agree with him also in holding that intelligence has a certain affinity with mechanism. The most constant needs of man lead to his manipulation of mechanical forces and compel his understanding of them. By standing outside them he observes things as extended in space, has contrived a mechanistic explanation of their interaction, and thereby has succeeded in large measure in controlling them for his purposes. But in practice he has never been altogether content with or restricted

and all at hundreds

cells

to this external method ; nor has he been satisfied with its scientific completeness. By mechanical manipulation he gained his first systematic command over external forces. By the mechanical theory his intellect triumphed over primitive animism and the hylozoism which was the scientific rendering of animism. But he has always had to deal with living things as well as with the inanimate; and in dealing with them he has found out that there are limits both to mechanical manipulation and to the mechanical explanation of actual processes. If a man has to make a tea-cup he moulds and burns and paints and glazes the clay. But if he wants to produce a black tulip he does not cut out and paint the leaves, but selects the bulbs of the darkest-hued flowers and allows them to grow in conditions which he chooses. He does not make his daily bread by manufacturing ears of corn, but he sows the seed in good soil and allows it to germinate. Man's ordinary observation and practical interests bring him face to face not only with mechanism but also with vital process. He may be

. less frequently occupied with the latter, but he cannot neglect it. It is not correct, therefore, to say that intellect is restricted to mechanism, because mechanism expresses man's practical attitude. It expresses only part of that attitude; and if he finds difficulty in understanding vital processes, it is not because he is without practical interest in them, but because he is more occupied with mechanical interpretations and finds them easier to comprehend.

The working of the internal principle of life is difficult to under- stand because in its nature it occupies an intermediate position between two kinds of process with which we are familiar. Mechanical causation we know or think we know; and conscious design we know; but what is life? On the one hand, the direction and result of the forces it utilizes cannot be explained merely by reference to their

it follows and realizes a plan. This, indeed, we might under- stand easily could we interpret the process after the model of the designing activity of man; there also the end determines its own realization; but in this case there is an idea of the end, and the means are chosen consciously so as to promote it. In organic process it is different; there there is no idea of the end to guide the organism; so far as the evidence goes, we have no right to say that any idea or consciousness is present; and yet things happen as if directed by an effective intelligence. We can assert that vital process is teleological because it actively realizes a plan. But, if we seek to interpret it by analogy with human design, we must allow for the two distinctions : there is plan but no idea of the plan; there is operation upon external

end to

quede

he

organismu teleological, becauza

The vital forescess is

hetves redelige actwell

performance

orghhas dynanice

material, but in the process inorganic material is assimilated : so that the result is not a machine, as in man's handicraft, but life and more life. This kind of teleology, therefore, differs from the teleological character which belongs to a machine or material system, the separate

processes of whose parts are so related to one another as to issue in a hart is the performance of a particular kind of work. The latter may be

called statical teleology to distinguish it from the dynamic teleology of the organism.

The clear recognition of the inner factor in life and of its teleological nature can hardly be without significance for the interpretation of the process of evolution. It is not external mechanical pressure but life itself that produces the countless individual forms of living beings. These act in various ways, but they have all this in common that each strives to preserve and perpetuate its life in the midst of a more or less propitious environment. The fundamental question at issue in the interpretation of organic evolution concerns the relative contributions of the internal and external factors to the increasing complexity, integration, and adaptation exhibited in the history of species. No theory of evolution can be made to work without postulating both heredity and la tendency to vary as characteristics of organisms; and it is the tendency to vary that makes change of organic forms possible. The question is whether variations are in origin and nature entirely indifferent to the direction taken by evolution. Darwin had no theory of variation, but he assumed this indifference, at any rate as a methodical principle. Heaven forfend me', he exclaimed, 2 from Lamarck nonsense of a “tendency to progression". The characteristics which distinguish existing

the takauw organisms from their ancestral type are made to depend upon

environment. Natural selection has favoured serviceable variations and extinguished unserviceable variations. The difficulty arises, indeed, that it seems to have done more than this to have favoured and accumulated small increments of variation, not serviceable in themselves, provided they pointed in a serviceable direction. So hard is it to take teleology out of the organism without putting it into the environment. But the traditional Darwinian view has undergone important modifications at the hands of modern biologists. If ' acquired characters are not transmissible, a great multitude of variations on which Darwin relied must be relinquished as without influence on evolution: the significant variations must be those only which result from the nature of the germ-plasm. If many varia

1 Cp. Driesch, The Science and Philosophy of the Organism, ii. (1908), p. 135 f. ? C. Darwin, More Letters, i. 41 (letter written in 1844).

tions are to be set aside as unimportant, and if only variations of a special kind, described as “mutations', have a permanent effect on the formation of species, still further doubt is thrown on the doctrine of the omnipotence of the environment. The question must be decided by experts; and the experts are not yet agreed. But their investigation of causes is lifting variation out of the region of chance in which it lay for a time. With the elimination of the casual from the problem, it is at least probable that natural selection will no longer be set the task of sifting out the serviceable from among variations in all possible directions. As yet the evidence does not seem clear enough to decide whether there is an organic 'tendency to progression’ such as Lamarck postulated and Darwin denied. But if we admit that the self-preservative tendency of the individual organisin must be conceived teleologically, we need not be surprised if evolution also requires a similar conception. Various facts show that no conception restricted to the interests of the mere individual can be sufficient: the cells which compose an organism live for it as well as for themselves; and the reproductive function of the organism shows that it lives not only for itself but for the race.

After all, the teleological conception which we have used is only a way of describing the activities of organisms, forced upon us in observing these activities. Its negative significance lies in its irreduci- bility to mechanical causation; its positive significance in its being necessary and adequate for a certain class of facts taken alone. But if we press it further we find limits to its adequacy. Were we to promulgate a vitalistic interpretation of evolution to take the place of the mechanical, its insufficiency would be obvious. It would be helpless in presence of the facts of inorganic evolution ; and, as regards organic evolution, it would be one-sided : it might show the

way in which organisms treat their environment but not the way in How to

The question remains whether there is any feature of the evolutionary process which can yield a unifying conception. So far, no account has been taken of consciousness, either in its lower forms or in its higher manifestations in the reflective activity of man. In laying stress on the characteristic features of life, it was not found to be necessary to take account of consciousness or feeling.

Page 10

The vital processes do not seem to be in any need of consciousness for their direction; and there is no evidence that consciousness always accompanies them. The organism is a system of living cells, and when the living body dies the cells do not necessarily die with it. But the conscious mind is not a congeries of conscious units, and

when the man dies there is no other conscious existence left that once Css : Life was part of him. Instead of equating consciousness with life, it

would seem more correct to say that its relation to life is analogous Chem to the relation which life bears to a chemical compound. As vital

process is more than chemical, so the subjective aspect which we call consciousness is a new fact over and above the functions which constitute life. As life arises only from life, so the conscious being has always conscious beings at his origin ; there is no more evidence of conscious organisms arising out of unconscious, than of life arising out of inorganic matter.

Many ardent evolutionists will resent the stress thus laid on the distinctions between life and mechanism, consciousness and life. They interfere with the fine simplicity of mechanical monism. But

we are dealing with facts, and there is no evidence to show that the mfermetral desired transitions do take place or ever have taken place by means

of mechanical causation. There is only an a priori prejudgement that they must take place, else the mechanical view would have to be superseded. But, as Huxley said, “no man who has to deal daily

and hourly with nature can trouble himself about a priori diffi-

, , have discovered them, have a certain appearance of intermediateness. They defy explanation by antecedents alone; an end or purpose appears to dominate the activities; and yet this end has no verifiable actual existence until the appropriate actions have taken place and realized it. To say that it is unconscious is a statement of fact, but is no explanation. Conscious activity, however, has characteristics which may bring us nearer to a solution.

It is in the human consciousness only that we find unmistakable evidence of the pursuit of ends in a deliberate and purposeful way under the guidance of an idea. Here is the teleology immediately familiar to us; but it is connected with other incomplete stages which are yet within the realm of consciousness. We may have

Page 11

Heft 1 und 2. (Ausgegeben am 5. Juli 1911.)

Seite 1. Pirquet, C., Ceber die verschiedenen Formen der allergischen Re

aktion bei der Revaccination. Mit 5 Tafeln und 13 Figuren im

Text
Gräfenberg, E., und Thies, J., Beiträge zur Biologie der männlichen

Geschlechtszellen. Aus dem Pharmakologischen Institut der Universität Berlin; Direktor: Geheimrat Prof. Dr. A. Heffter

(Alteilung für Immunitätsforschung und experimentelle Therapie;

24 Dold, H., Ceber die Giltigkeit von Wässerigen Organextrakten und

die entgjitende Wirkung frischen Serums. [Aus dem Kaiserlichen

Gesundheitsant in Berlini Landsteiner, Karl, und Prašek, Emil, l'eber die Beziehung der Anti-

körper zu der präzipitablen Substanz des Serums. Aus der Pro- sektur des k. k. Wilhelminenspitales iu Wien)

68 Apolant, Hugo, Ceber die Immunität bei Doppelimpfungen von

Tumoren. Kus dem Königl. Institut für experimentelle Therapie zu Frankfurt i. V. (Direktor: (ieh. Obermed.-Rat Prof. Dr. P. Ehrlich). Mit 9 Til ellen

103 Marxer, i., Experimentelle Tuberkulosestudien. II. Vergleichende

Immunisierungsversuche am Meerschweinchen. Aus der bakteriologischen Abteilung der chem. Fabrik auf Aktien (vorm. E. Schering), Berlin,

118 v. Dungern und Ilirsehfeld, Ceber das Verhalten des Komplementes

in physiologischer Bach- und CaCl-Lösungen und in hyper- tonischer Sat-Lösungen (lus dem Krebsinstitut der Universität

Heidelberg (Direktor: Exzellenz (zerny) ... Rusznyáli, Stephan, Die Wirkungsweise des Antitoxins. (Aus dem

11. pathologisch-thatomischen Lustitut Budapest: Direktor: Hofrat Prof. 0. Pertik.] Mit 2 Figuren im Text.

135 Apolant, ll., und Marks. L. II., Zur Frage der aktiyen Geschwulst

immunitiit. !Aus dem Königl. Institut für experimentelle Therapie (Direktor: Gch. Ober-Medizinalrat Prof. Dr. Paul Ehrlich).] Mit 3 Tafun

159 Müller. Paul Thi., Versuche iiber aktive und passive Anaphylaxie bei

streptokokken. plus dem Hygienischen Institut der Universität Graz

... 164 Daniels, Polak L. Veber die Bedeutung der Verwendung von

Antigenen verschiedener Herkunft bei der Wassermannschen

Reaktion
Friedberger, E., und Mita, S., Leber Anaphylaxie. XVIII. Mit-

teilung. Die anaphylaktische Ficberreaktion, Llus dem Pharma- kologischen lustitut der Universität Berlin; Direktor: Geheimrat

Prof. Dr. I. lleffter (Abteilung für Immunitätsforschung und

216

Page 12

Zahlen, indem sie während der Behandlung, wenn diese noch Effekt haben kann, niedriger werden.

Bei der ursprünglichen Reaktion von Wassermann findet man während der Behandlung nur eine Verbesserung, wenn die Reaktion 0 oder zweifelhaft wird. Alle die verschiedenen Abstufungen von 10%10 bis 0,2 bleiben dabei unbekannt, und so kann es leicht geschehen, daß eine Behandlung fortgesetzt wird, wobei mit der quantitativen Methode gefunden werden könnte, daß sie keinen Erfolg hat.

Ich bin davon überzeugt, daß auf die Dauer der regelmäßige Gebrauch der einen oder anderen quantitativen Reaktion die einzig richtige Methode für eine serologische Kon'trolle der Behandlung und deshalb auch der hierbei gebrauchten Heilmittel sein wird. Das regelmäßige Sinken der Ziffern nach jeder Hg-Kur oder nach einer Salvarsanbehandlung ist meines Erachtens ein Ansporn zum Weiterschreiten auf dem bis jetzt gefolgten Wege, vor allem, da so oft klinische Erscheinungen fehlen und deshalb von dieser Seite keine Leitung zu erwarten ist. Dies kann aber nicht mit der früheren quantitativen Reaktion erreicht werden.

Denn, wie ich oben erwähnte, erschien es mir, daß bei einem großen Material manchmal Fehler vorkommen, die der Methode anhaften.

Ich fand die Ursache der Fehler schließlich nach langem Suchen in der unvollkommenen und ungenauen Methode der Wertbemessung des Komplements, wie sie in der gewöhnlich angestellten Vorprobe vorgeschrieben ist.

Es gibt vier Anlässe zur Komplementbindung, die durch die bis jetzt benutzte Vorprobe und Komplementanwendung viel zu fehlerhaft kontrolliert werden, nämlich:

a) Das Extrakt bindet selbst etwas Komplement. b) Das Serum des Patienten bindet selbst Komplement.

c) Die Vereinigung von Serum und Extrakt bindet Komplement, welches wir spezifische Bindung nennen wollen, im Gegensatz zu der nicht spezifischen, unter a und b genannt.

d) Das hämolytische System hat, um vollständig zu sein, eine gewisse Menge Komplement nötig, welche wechselt je nach der Stärke der Blutemulsion und dem Komplementgehalt des Caviaserums.

Untersuchen wir nun im einzelnen die oben genannten Ursachen der Bindung, in Zusammenhang mit den Kontrollen,

Page 13

Das Komplementquantum, welches für das

erste Extrakt enthaltende Röhrchen nötig ist 27. I. 1911 0,5

0,045 Volumen 2. II. 1911 0,5

0,08 14. II. 1911 0,5

0,07 17. II. 1911 0,5

0,05 Innerhalb eines Monats also ganz verschiedene Resultate mit Wund gleichbleibende mit W 1. Dies wird jedoch sofort durch die letzte vertikale Reihe von Ziffern erklärt. In dieser Reihe sind untereinander die Komplementmengen, welche für das Extrakt enthaltende Röhrchen nötig waren, notiert (Reihe I des Schemas von der Vorprobe). Bei dem ersten und vierten Paar der Reaktionen war weniger nötig als bei dem zweiten und dritten. Bei den beiden letzten war also etwas weniger nötig als die bei der Originalmethode gebrauchte Menge von 0,1, welcher geringe Ueberschuß scheinbar auch noch gebunden wurde, so daß das Ergebnis positiv wurde. Jedoch nicht in der W-Reaktion vom 27. Jan. und 17. Febr. 1911. Hier waren die Ueberschüsse von 0,055 und 0,05 groß genug, um für eine spezifische Bindung zu genügen. Später fand ich bei demselben Patienten wieder höhere Zahlen resp. 0,7 und 0,8. Darauf Hg-Behandlung. Dasselbe finden wir in der folgenden Liste der Serumreaktionen eines anderen Salvarsanpatienten:

Datum

W

W1 17. I. 1911

0,4 7. II. 1911

0,4 14. II. 1911

0,4 21. II. 1911

0,4 Das einzige Datum, welches mit einem Datum auf der Liste von Sch. übereinstimmte, ist der 14. Febr. 1911. Auch hier wieder Bindung gegenüber anderen Reaktionen an anderen Daten und wieder absolutes Gleichbleiben von W 1. Beide Patienten hatten keine klinischen Erscheinungen. Der zweite hatte nur 5 Hg-Kuren gemacht. Das Salvarsan wurde vom 23. bis zum 27. Jan. 1911 nach Kromayer eingespritzt.

Page 14

Sera bekommt, die auch ungefähr mit den von mir 1909 publizierten Zahlen übereinstimmen.

Eine viel bessere Methode ist die, welche Oluf Thomsen 1) publizierte. Ebenso wie Zeissler berechnet er das minimale Komplementquantum, welche für das Hämolysesystem genügend ist, und gebraucht dies für die Kontrolle. In der besonderen zweiten Probe wird der Titer des hämolytischen Ambozeptors festgestellt, und in der dritten Probe wird bestimmt, wie viel Komplement durch das Antigen oder den Extrakt festgelegt wird. Hierauf wird das Serum in Mengen von 0,2, 0,1 und 0,05 ccm mit einer Extraktdosis untersucht, zu welcher die Summe der minimalen, hämolysegebenden Komplementmenge, welche für die Extraktbindung nötig ist, gefügt wird. Wenn dann 0,05 ccm Serum noch eine positive Reaktion ergibt, wird weiter untersucht, wie 0,025 und 0,012 ccm wirken.

Der Grad der Reaktion wird am Schlusse in Hämolyseprozenten ausgedrückt, entstanden durch Vergleichung der eventuell aufgetretenen Hämolyse im Reaktionsröhrchen mit Hämoglobinauflösungen, die zuerst in verminderten Stärkegraden von Hammelblut mit destilliertem Wasser (für jede Reaktion aufs neue) bereitet sind.

Diese in jeder Hinsicht schöne Methode läßt an Genauigkeit nichts zu wünschen übrig, aber diese Vorteile werden auf eine Weise erlangt, die in jeder Beziehung umständlich genannt werden kann.

Die drei durch Thomsen vollzogenen Vorproben sind in der von mir beschriebenen Vorprobe sozusagen komprimiert, und zwar nicht auf Kosten der Genauigkeit, obwohl diese im ganzen noch keine 20 Röhrchen nötig hat, Der größte Unterschied in unseren Vorproben liegt in der Titrierung des Ambozeptors. Dies wird von Thomsen viel genauer ausgeführt als von mir, aber der Vorteil ist nur scheinbar ein solcher, denn wo er gerade die zweimal nötige Dosis gebraucht, nehme ich noch einigemal so viel; wovon die Folge ist, daß meine Reaktionen viel schneller vor sich gehen, und die Grenze zwischen Hämolyse und Komplementbindung viel schärfer ist. Meines Erachtens nach sind dies zwei Vorteile. Daß ein großes Uebermaß von Ambozeptor absolut nichts zur Sache unserer Reaktionen tut, beweist der unten beschriebene Versuch. Wohl aber ist die Ambozeptorverdünnung von großer Wichtigkeit, wenn nicht die minimale, nötige Komplementmenge gebraucht wird, wie auch aus dem folgenden Beispiel zu ersehen ist:

Page 15

Eine Technik mit kleinen Quantitäten ist nach meiner Ansicht zwar nicht eine absolute Notwendigkeit, aber doch sehr wünschenswert. Die Frage war nur die, ob eine Technik zu erdenken war, die kleine Mengen mit derselben großen Genauigkeit mißt, wie z. B. eine 10 ccm Pipette die Kubikzentimeter.

Ein ausgezeichnetes Instrumentchen ist für diesen Zweck die graduierte Pipette nach Sir A. E. Wright.

Von einer 1,5 ccm (Außenmaß) dicken Röhre, deren Wand mindestens 1 mm ist, wird in der Gasflamme eine enge Röhre gezogen, die dann einigermaßen konisch von Form ist. Da, wo das dünne Teil an die ursprüngliche Röhre grenzt, wird das Glas wieder erhitzt und in eine ehr feine Kapillare ausgezogen. Dies Stück wird mit Siegellack in das Mundstück einer kapillaren Pipette (Weite + 5,5 mm), deren Kapillare abgemessen ist, eingeschmolzen.

Die durch das Mundstück geschützte Kapillare muß so eng sein, daß der Saugkappe (das Modell eines gewöhnlichen Schnullers) nur mit Mühe leer gedrückt werden kann und daß die aufgesogene Flüssigkeit nicht tanzt. Als Einheit des Volumens dient ein mit einem Strich von Glastinte abgeteiltes Stückchen. Dieser Maßstrich muß sehr dünn sein. Nach einiger Uebung kann hiermit ganz tadellos gemessen werden. Zur Vereinfachung kann dann auch noch ein Strich gemacht werden, welcher angibt, welches Stück 2mal das 1. Volumen umfaßt. Man bestimmt dies so: eine gefärbte Flüssigkeit oder Quecksilber wird bis zum untersten Strich aufgesogen, durch Vermindern des Druckes auf die Saugkappe läßt man diese aufsteigen, bis in die unterste Grenze mit dem untersten Strich zusammenfällt. Die obere Grenze gibt dann die Stelle an, wo der zweite Strich gemacht werden muß. So kann die ganze Pipette weiter eingeteilt werden. Als Saugkappe rate ich an, die englischen von Turner in London zu nehmen, da die deutschen meistens zu weich sind. Nach langem probieren scheinen mir die von Pipettenglas gemachten Röhrchen für den Gebrauch am angenehmsten. Dieses Glas muß mindestens einen Diameter (Außenmaß) von 5—6 mm haben. Die Röhrchen werden für die oben beschriebene Reaktion in Reihen von 6 nebeneinander in eine Petrischale, deren Boden dicht mit Plasticine (American plasticine) bedeckt ist, gesetzt.

Und nun die Quanta. Das abgemessene Volumen in meiner Pipette enthält ungefähr 30 cmm, so daß ca. 35 Volumen 1 ccm bilden. Von jedem habe ich 2 Volumen, das ist + 60 cmm nötig, übereinstimmend mit ungefähr 3mal soviel Blut, d. i. 180 mm oder beinahe 0,2 ccm. Es ist jedoch wünschenswert, das Quantum 5- oder 4mal so groß zu nehmen für den Fall, daß eine Reaktion verunglückt oder mißglückt oder daß das Serum selbstbindend zu sein scheint. Dieses Quantum Blut (also beinahe 1 ccm) nehme ich mit Wrights „bloodcapsel ab. Dieses Instrument wird in der Blasflamme aus Glas, dessen Außenmaß ungefähr 7 mm ist und eine ziemlich dicke Wand haben muß, verfertigt.

Page 16

Deilmann, Otto, Ceber die spezifischen Stoffe des Tuberkelbacillus

und anderer säurefester Bacillen. (Aus dem Institut für experimentelle Therapie des Eppendorfer Krankenhauses (Oberarzt Dr. Much)

421 Galli-Valerio, B., et Bornand, M., Recherches sur la fixation du

complément par le procédé de Sabraz.s-Eckenstein. [Institut

d'Hygiène et de Parasitologie de l'Université de Lausanne) . . . 440 Friedberger, E., und Mita, S., Ueber Anaphylaxie. XX. Mitteilung.

Die Bedeutung quantitativer Verhältnisse für den Anaphylaxieversuch mit besonderer Berücksichtigung der Bakterienanaphylaxie. (Aus dem Pharmakologischen Institut der Universität Berlin ; Direktor: Geheimrat Prof. Dr. A. Heffter (Abteilung für Immunitätsforschung und experimentelle Therapie; Leiter: Prof. Dr. E. Friedberger)

453 v. Liebermann, L., und v. Fenyvessy, M., Ueber das Wesen der

Komplemente. (Aus dem Hygienischen Institut der Universität Budapest

479 Preuße, Hans, Studien über das Auftreten der Area bei der kutanen

Tuberkulinimpfung. (Aus der Universitäts-Kinderklinik in Breslau (Direktor: C. v. Pirquet).] Mit 3 Kurven im Text

503 Suzuki, S., Versuche zu einer Erklärung der Milzbrandinfektion.

[Aus der serologischen Abteilung des Hygienischen Institutes der

deutschen Universität in Prag (Vorstand: Prof. O. Bail)] 515 Liefmann, Ein l'ipettenständer. Aus der · Bakteriologischerd Ab

teilung des Rudolf Virchow - Krankenhauses zu Berlin. Mit 1 Figur im Text

536 Liefmann, Ein Wasserbad für serologische Zwecke. [Aus der Bakterio

logischen Abteilung des Rudolf Virchow-Krankenhauses zu Berlin.] Mit 1 Figur im Text

537 Raubitschek, II., Zur Frage der Spezitität der Phytagglutinine. Eine

Antwort auf die Bemerkungen von Dr. L. Hirschfeld (diese Zeitschrift, Bd. 10, Heft 1 2, p. 281)

538

Heft 5 und 6. Ausgegeben am 25. August 1911.) Hertle und Pfeiffer, Hermanli, C'eber Anaphylaxie gegen artgleiches

blutfremdes Eiweiß. Aus dem Institute für gerichtliche Medizin

der k. k. Universität Graz (Vorstand: Prof. Dr. J. Kratter)] · 541 Pfeiffer, Hermann, Weitere Beiträge zur Kenntnis der Ueberempfind

lichkeit und anderer Toxikosen des akuten, parenteralen Eiweißzerfalls. [lus dem Institute für gerichtliche Medizin der k. k. Universität Graz (Vorstand: Prof. Dr. Julius Kratter).] Mit 11 Figuren im Text.

550 Biedl, A., und Kraus, R., Bemerkungen zu der Arbeit von H. Pfeiffer:

Weitere Beiträge zur Kenntnis der Ueberempfindlichkeit und anderer Tosikosen des akuten, parenteralen Eiweißzerfalls“ . . . 711

Frommannsche Buchdruckerei (Hermang Pohle) in Jena.

Page 17

een gevoel van groote matheid, ongeschiktheid tot spierinspanning, gebrek aan eetlust, vermagering, slapelooze nachten en herhaald uitbreken van het zweet. Daarbij zijn de ledematen koud; de pols is voortdurend verhoogd van 80 tot 100 en stijgt bij elke noemenswaardige inspanning tot 120 of meer slagen.

Dit is een schets der ongemakken bij den hevigsten aanval der kwaal, die echter niet elk jaar voorkomt; in den regel is de ongesteldheid minder ernstig. De oogaandoening is, voor zoover de patiënt zich herinnert, het eerst op zijn achtste jaar voorgekomen en heeft zich sedert dien tijd ongeveer elk jaar herhaald. Het niezen is ongeveer op denzelfden leeftijd begonnen; maar de eerste aanval van borstbeklemming kwam pas op 16- of 17-jarigen leeftijd. Over het algemeen zijn de verschijnselen in de laatste 20 jaren verergerd, hoewel niet alle in gelijke mate.

Alle acute verschijnselen verdwijnen tegen het einde van Juli; maar een groote mate van zwakte en matheid duurt nog 4 tot 6 weken voort. Het komt voor, dat de ernstigste aanvallen in den zomer beginnen, nadat de patiënt zich in het voorjaar in de beste gezondheid heeft mogen verheugen. Ook scheen het, alsof de patiënt na een zwaren aanval van zijn zomerziekte in de herfst zijn gezondheid en kracht meer volmaakt en eerder terug kreeg dan anders.

Ter genezing zijn de meest uiteenloopende pogingen aangewend en met alle werd met buitengewone volharding voortgegaan. Aderlatingen, purgaties, trekpleisters, streng diëet, kinabast en verschillende andere tonica, ijzer, opium, herhaalde kwikzilverkuren, koude baden, digitalis en een reeks plaatselijke middelen op de oogen werden beproefd; maar men mag betwijfelen, of door deze middelen een werkelijke en duurzame verbetering werd verkregen.

Soms schenen de verschijnselen op te houden, als de patiënt op reis ging; maar dan weer bleven zij bestaan. Het genot van frissche lucht zonder groote inspanning en onder zorgvuldige vermijding van dampige, vochtige atmospheer schenen de verschijnselen in zekere mate te verminderen; maar zij kwamen dikwijls weer opzetten onder zulke omstandigheden, dat het scheen, alsof de geringst denkbare oorzaak de aanleiding geweest was.

Gedurende den laatsten zomer kon de patiënt bijna elke lichamelijke inspanning vermijden. Hij bleef gedurende zes weken thuis, geheel afgezonderd, en het gevolg was, dat hij ondanks den ongewoon heeten zomer veel minder van zijn aandoeningen leed dan vele jaren vroeger.

Ziedaar een beschrijving, die wel niet aan de hooikoorts van elken patiënt afzonderlijk beantwoordt, maar waaraan slechts weinig behoeft te worden veranderd, om elk geval afzonderlijk nauwkeurig aan te geven. Zooals gij gehoord hebt, waagde BOSTOCK er zich toen niet aan, beslist de oorzaak op te geven en dat die hem eigenlijk volkomen onbekend was, blijkt wel uit de maatregelen, die hij nam ter bestrijding van de onaangename verschijnselen, die hem kwelden. Die maatregelen hielpen niet, hetgeen ons nu ook niet meer kan verwonderen. Eerst in 1831 werd door ELLIOTSON voor het eerst de oorzaak gezocht in het stuifmeel, maar noch zijn beweren, noch de bewijzen, die BLACKLEY tusschen 1856 en 1877 voor die theorie aanvoerde, vermochten de tallooze andere hypothesen te verdrijven. Zijn voornaamste bewijs was het ontdekken van de bindvliezenreactie op het inbrengen van stuifmeel, die wij ook nu nog, ofschoon gewijzigd, voor de diagnose gebruiken.

Page 18

Ik zal u niet vermoeien met de opsomming van alle oorzakelijke momenten, die mogelijk geacht werden, maar als ik u meedeel, dat STICKER in 1896 nog de bacteriëele theorie aanhing door HELMHOLTZ e. a. opgesteld en dat in 1901 uit het staatsinstituut voor hygiëne in Hamburg een artikel verscheen van WEIL, die een coccus als oorzaak ontdekt" had, dan begrijpt gij, hoe krachtig de argumenten geweest zijn, die DUNBAR, de directeur van het laatstgenoemde instituut, aanvoerde in een monografie '), waarvan het verschijnen een zoo goed als geheele verdwijning van alle andere dan de pollentheorie ten gevolge had. DUNBAR deed echter meer. Hij trachtte uit de pollenkorrels de stof vrij te maken, die de eigenlijke oorzaak was en vond ten slotte een eiwit, behoorende tot de groep der albuminen, dat aan de volgende, door hem vóór de ontdekking opgestelde eischen beantwoordde: 19. het moest zonder eenige bijmenging in staat zijn, alle hooikoorts-verschijnselen onafhankelijk van temperatuur en weersgesteldheid en buiten den hooikoortstijd te doen optreden; 20. het mocht alléén ziekte-makenden invloed hebben op hooikoortspatiënten. Na lang zoeken vond hij, zooals gezegd, een eiwit, dat aan deze eischen voldeed, want het bleek, dat dit gramineeënpolleneiwit reeds in een hoeveelheid van '' 40 mgr. in staat was, buiten den hooikoortstijd, bij lijders aan die ziekte enkele der verschijnselen op te wekken, wanneer het in opgelosten toestand in het oog werd gedruppeld. Nu stond DUNBAR helder voor den geest, wat hooikoorts was. Niets eenvoudiger immers, dan aan te nemen, dat het een vergiftiging was met polleneiwit bij personen, die daarvoor vatbaar zijn. Hij had gezien, dat pollenkorrels hun wand, hun exine, in serum, tranen of neusslijm, zoowel van hooikoortslijders als van normale personen, verloren; daardoor kwam het gift vrij en kon bij daarvoor vatbare personen zijn invloed doen gelden.

Waarin nu het wezen van die vatbaarheid bestond, bleef een moeilijk te beantwoorden vraag. Het feit echter, dat er andere giften zijn, die slechts op bepaalde personen werken, gaf hem analogieën voor de personen, die ongevoelig waren voor het pollentoxine. Hij wees op het feit, dat er normale menschen waren, die in hun keel virulente diphtheriebacillen herbergden en zoo ook, dat het spijsverteringskanaal van gezonde menschen cholera-bacillen kàn bevatten. Nu lag het dus voor de hand om, evenals tegen het diphtherie-toxine, een antitoxine te laten bereiden, dat als geneesmiddel kon dienst doen. Een dergelijk serum werd bereid, door verschillende dieren (konijnen, geiten en paarden) met pollenkorrels of met pollentoxine in te enten en het bleek hem nu, dat werkelijk zijn pollentoxine door

1) Zur Ursache und specifischen Heilung des Heufiebers, München 1903 en Berliner klinische Wochenschrift 1903, no. 28.

Page 19

sera worden bereikt en hiervoor staan ons twee wegen open, beide echter statistisch. De eene soort statistiek wordt geleverd door de ontdekkers der .sera of door een andere geneeskundige, die zoowel het eene als het andere middel heeft laten toepassen. De tweede soort wordt geleverd door de „Heufieberbund von Helgoland", wel de merkwaardigste vereeniging van alle, die het geneeskundig beroep raken, die men zich denken kan. Een vereeniging toch uitsluitend van lijders aan één bepaalde ziekte mag zonder tegenspraak merkwaardig genoemd worden. Die Heufieberbund" nu geeft een jaarverslag uit, samengesteld uit mededeelingen van hooikoortslijders en uit wetenschappelijke geschriften en stelt zich ten doel, door alle mogelijke middelen genezing van zijn leden in de hand te werken, en het spreekt dus wel van zelf, dat een statistiek, opgemaakt door deze vereeniging, meer kans geeft op onpartijdigheid in beoordeeling, dan een, die opgemaakt is door een of anderen geneeskundige, die een of ander belang bij een bepaald middel heeft.

Het blijkt nu, dat beide soorten statistieken niet overeenstemmen en het beste zien wij dit uit mededeelingen van WEICHHARDT hieromtrent. Hij vermeldt: DUNBAR geeft op, dat 60 pCt. van zijn patiënten over volkomen genezing berichten, 28 pCt. over een zeer gunstigen invloed, terwijl 7 pCt. geen gunstig gevolg ondervond. De hooikoortsbond zegt, dat die getallen volgens zijn statistiek moeten zijn resp. 26.5, 42.5 en 31. Van deze laatste 31 klagen 22 over verergering door gebruik van pollantine, terwijl DUNBAR die klachten niet zou hebben vernomen. Graminol is volgens den hooikoortsbond beter, want 75 pCt. spreekt van gunstigen invloed en 38 pCt. van volle genezing, terwijl slechts 13 pCt., ofschoon goed vooruitgegaan, klaagt over „Nebenwirkungen"; 9 pCt. van de berichtgevende lijders achten pollantine beter dan graminol, maar 25 pCt. zijn van tegenovergestelde meening. WEICHHARDT vindt zijn triomf dus groot en meent reeds te mogen zeggen, dat het beginsel : cytolyseremmende stoffen therapeutisch toe te passen, een schoone toekomst, ook bij behandeling van andere ziekten tegemoetgaat, omdat het bij deze eerste toepassing reeds zulk een fraai gevolg te boeken heeft.

WOLFF-EISNER acht om theoretische redenen graminol te verkiezen boven pollantine en wel omdat graminol zijns inziens geen antistoffen bevat, maar uitsluitend werkt als cytolyse-verhinderende stof (zooals antihaemolysine of antiprecipitine), terwijl pollantine ook wel deze stoffen zou bevatten, maar daartegenover weer juist door zijn cytolysinegehalte het uitbreken van een aanval in de hand zou werken. Toch acht hij het soms weer in enkele lichte, zoowel als zware gevallen, beter dan graminol. Min of meer onaangenaam klinkt zijn verwijt aan DUNBAR, dat deze zijn statistiek samenstelde uit gegevens, verkregen van patiënten, doordat hij dezen een vragenlijst liet invullen, die gevoegd was bij een kosteloos gezonden monster van zijn pollantine, hetgeen z. i. tal van bronnen voor gunstige antwoorden opent. Zoo zien wij het zuiver wetenschappelijke gevecht in gehalte achteruitgaan en de uitslag er van is een onzekerheid omtrent de deugdelijkheid van beide praeparaten. Zeker is echter, dat beide middelen volgens WOLFF-EISNER met voordeel als verzachtende („lindernde") middelen kunnen worden toegepast, maar m. i. is ook zeker, dat aan geen van beide middelen met groot vertrouwen een groote genezende kracht is toe te schrijven. De meeningen der patiënten zouden dan immers niet zóó sterk uiteenloopen, als uit bovengenoemde statistische gegevens blijkt, en het gaat niet aan, dat altijd toe te schrijven aan verkeerde toepassing. De voorschriften zijn vrij gemakkelijk op te volgen en begrijpelijk is het dus, dat elke patiënt van de ondragelijke lasten door opvolgen van eenvoudige voorschriften zal trachten bevrijd te worden. Vergeten wij hierbij niet, dat iedere schrijver wijst op de merkwaardigheid, dat hooikoorts bijna steeds wordt gevonden bij zeer intelligente personen en slechts zelden bij geestelijk minder bedeelden.

Page 20

niet waargenomen, in 39 seizoenen was de hevigheid van den aan- val zeer verminderd, in 27 was deze vermindering slechts gering en in 13 seizoenen werd geen verbetering waargenomen, terwijl zelfs 2 patiënten beweerden achteruit gegaan te zijn. Verbetering, hetzij volledig of niet, werd dus waargenomen in 88.5 pCt. der seizoenen en daarvan waren 30.1 pCt. volledig en 34.5 pCt. zeer bevredigend

naar het oordeel der patiënten zelf. Wij moeten hierbij nog in aan-

verbeterde niet; hij kwam terug in Maart 1913, kreeg acht inspui-

Een andere soort van patiënten zijn slechte getuigen, omdat zij, behalve groote gevoeligheid voor pollen, chronische aandoeningen hebben van de luchtwegen of hun bijholten en de laatste aandoening de genezing van de eerste in den weg staat, of zelf verergert door een beginnenden hooikoortscatarrh. Eindelijk deelt FREEMAN nog mede, dat, als regel, de immuniteit in het tweede hooikoortsseizoen na de actieve immunisatie nog onverzwakt is blijven bestaan, maar in het derde seizoen sterk is verminderd. Behandeling gedurende twee jaren schijnt den duur der immuniteit te verlengen tot in het derde jaar na de behandeling,

In het XVde en laatste jaarverslag van den „Heufieberbund" (1913) komen over deze behandelingsmethode enkele berichten voor en wij lezen daar, dat TH. ALBRECHT bij zeven hooikoortslijders (waaronder 3 artsen) de behandeling toepaste en in één geval volkomen genezing verkreeg, bij 3 patiënten groote verbetering en bij 3 andere geen invloed waarnam. Ook over de uitkomsten van H. ELLERN wordt bericht gegeven en die schijnen weinig bemoedigend. Hij vond n.l. wel verbetering, maar ..... in een aantal gevallen, dat gelijk stond met een aantal spontaan verbeterde gevallen van niet-behandelden in hetzelfde jaar (1912). Lezen wij nu zijn oorspronkelijk stuk na, dan bemerken wij, dat hij, evenals ALBRECHT, alle patiënten te

Page 21

(Uit het laboratorium van het Onze Liere l'rouwe-gasthuis

te Amsterdam).

B. P. SORMANI arts, VACCINOTHERAPIE BIJ BACTERIAEMIE.

In mijn beschrijving van de vaccinotherapeutische beginselen (dit Tüdschrift 1911, 2de helft, no. 24) is op bladzijde 1801 vermeld, dat ook bij pyaemie genezing door vaccinatie denkbaar kan worden geacht. In den loop van 1912 ben ik in de gelegenheid geweest in twee gevallen de theorie in praktijk te brengen. Niettegenstaande het aantal dus zeer gering is, meen ik toch, dat een beschrijving ervan gewettigd is, vooral nu op het Vlaamsch Natuur- en Geneeskundig congres te Leuven door prof. SLEESWIJK mededeeling is gedaan van één geval van genezing door vaccinatie bij een patiënt met bacteriaemie, dat bovendien door den aard van de infectie (micrococcus tetragenus van von GAFFKY) zeer zeldzaam is. De temperatuurkromme, die ik van dien patiënt te zien kreeg, geleek in vele opzichten op die van het eerste der hieronder beschreven gevallen, hetgeen mijn opvattingen omtrent den gang van zaken versterkte.

Op 6 Mei 11. kreeg de 19-jarige patiënt een kleinen furunkel aan den bin. nenkant van den rechter peusvleugel, die een ontstekingachtig oedeem veroorzaakte op den neusrug tot in den oog hoek. Ne 8 dagen komt de prop eruit en komt plaatselijke genezing tot stand, maar de zwelling aan den rechter kant van den neus neemt toe en op 14 Mei wordt uit een fluctueerend plekje in den hoek tusschen neuswortel en orbitaalrand door inspijding een weinig etter ont'ast. Een paar dagen later is een tweede insnijding noodig aan den onderrand van de oogholte De lichaamstemperatuur, die geregeld boven 38° was geweest, daalt tot 37,4°, maar stijgt weer in het verloop van de ou volgende week, totdat op 23 Mei een nieuwe insnijding wordt gemaakt boven het oog, waaruit echter geen etter te voorschijn komt, ondanks diepe sondeering. Plaatselijk is, afgezien van een zeer geringe zwelling en een lichte roodheid, die aan het PRIEBNITZ' verband wordt toegeschreven, alles op 27 Mei

Page 22

sing zonder eenige bijmenging. Maximaal gevoelig omdat, wanneer wij méér dan 8 à 10 eenheden amboceptor op de bloedlichaampjes laten werken, het gevolg daarvan toch niet is, dat wij minder complement noodig hebben voor de oplossing (zie onder voordeel 5).

Wij mogen dus ook meer amboceptor nemen, maar ook slechts tot een zekere grens nl. die, waar de concentratie bereikt wordt, die behalve sterk haemolyseerend ook agglutineerend en praecipiteerend werkt en die ongeveer ligt bij 15 à 20 èènheden. Welke moeilijkheden daaruit zouden voortvloeien, zal ik hier onbesproken laten. Alléén wil ik hier vermelden, dat, wanneer véél meer amboceptor wordt gebruikt dan noodig is voor het vinden van de minimale hoeveelheid complement, in de hoofdproef bij zwak positieve sera soms omkeerbaarheid van de reactie kan worden waargenomen. Dan wordt dus door de te sterk sensibele bloedlichaampjes het complement uit de extractserumverbinding vrijgemaakt. De voordeelen van de maximale gevoeligheid zijn deze:

10. Er behoeft slechts zeer weinig complement te worden gebruikt nl. 1/3 of 1/4 van de hoeveelheid, die WASSERMANN voorschrijft, en dus wordt de geringste binding kenbaar.

20. De haemolyse treedt snel op en

30. gaat inééns tot het einde door, d. w. z. langer verblijf in de stoof, dus langere werking van het caviaserum op de gesensibiliseerde bloedlichaampjes, laat de haemolyse zoo goed als niet verder gaan.

40. In de voorproef en in de proef is de overgang tusschen de buisjes waarin haemolyse en die, waarin complementbinding plaats grijpt, plotseling, scherp, met hoogstens één buisje, waarin onvolkomen haemolyse (zie schema bij HAMMACHER, bldz. 1204).

50. De normaal in bijna elk menschelijk serum aanwezige haemolysinen (voor schapenbloedlichaampjes) hebben geen invloed meer, daar de lichaampjes, zooals boven reeds opgemerkt is, niet gevoeliger te maken zijn. Het doet er dus niets toe, of een bepaald te onderzoeken serum veel normaal-haemolysinen bevat en alle maatregelen daartegen genomen blijken onnoodig (zooals bijv. het vooraf behandelen van het serum met schapenbloed volgens JACOBAEUS enz.).

Met opzet heb ik dit vraagstuk eenigszins uitvoerig hier behandeld, omdat zonder een dusdanige bewerking van de schapenbloedlichaampjes van deze een slechte in plaats van een goede indicator voor de aanwezigheid van complement wordt gemaakt. Wèl heeft deze indicator, zooals elke andere, slechts een secundaire rol te spelen en met de reacties zelf als zoodanig niets te maken, maar voor de aantooning van het complement moeten wij een gevoelig reagens hebben, evengoed als gevoelig lakmoespapier de voorkeur verdient boven ongevoelig voor het aantoonen van weinig zuur of alkali. Werkt men echter volgens WASSERMANN, dan is de uitslag van de reactie afhankelijk: 10. van de hoeveelheid normaal-haemolysinen in het te onderzoeken serum ; 20. van den tijd gedurende welken de proef op 370 wordt gehouden na toevoeging van den nietmaximaal gevoeligen indicator ; 30van het wisselende complementgehalte van het caviaserum, dat niet in een goede voorproef is getitreerd, terwijl tenslotte tengevolge van de weinige gevoeligheid van den indicator de grenzen tusschen haemolyse en complementbinding onscherp blijven. THOMSON 1), aangehaald door HAMMACHER, gebruikt wel een kleinere hoeveelheid (gemeten) complement maar te weinig amboceptor. Hij heeft bovendien drie voorproeven noodig tegen ik één (van hoogstens 10 buisjes, want uit het schema van de voorproef door HAMMACHER aangegeven mogen de eerste 5 buisjes van elke der beide rijen worden weggelaten, omdat nooit meer dan 0.04 complement noodig is).

1) Zeitschrift für Imm. forschung und exp. Therapie, Band 7, Heft 4 en Bd. 11, Heft 2, bldz. 257-260.

Page 23

daire lues met exantheem, de sterkst positieve gevonden worden en dat enkele daarvan een Sul van 10/10 (of 1) doen vinden. De geringste hoeveelheid van elk extract wordt daarop trouwens ingesteld. Wil

een extract de sterkte in een getal uitdrukken, dan bepalen wij. welke de geringste hoeveelheid daarvan is, die met een serum, waarvan de index op werd vastgesteld, nog juist een positieve reactie geeft. De hoeveelheid complement daarbij noodig is steeds gelijk aan die, welke gesensibiliseerde bloedlichaampjes noodig hebben, daar een dergelijke geringe hoeveelheid extract geen zelfbinding geeft. Een extract nu, waarvan een honderdvoudige verdunning nog juist een positieve reactie geeft met een gelijke hoeveelheid van de vijfvoudige verdunning van een maximaal sterk positief serum, is één eenheid sterk. Een ander extract dus, dat onder dezelfde omstandigheden nog een positief resultaat geeft in 200-voudige verdunning, is 2 eenheden sterk, een derde, dat slechts 50-maal verdund mag worden om nog dezelfde uitkomst te bereiken, heeft een sterkte van een halve eenheid, enz. Het practische nut van deze eenheidsbepaling is niet buitengewoon groot, geloof ik, maar het vergemakkelijkt de aanduiding van de extracten voor de verschillende onderzoekers onderling en misschien is deze sterkte-bepaling ook te gebruiken voor andere antigenen.

Hoofdzaak is, dat wij daardoor een overzicht van de extractsterkte krijgen, en dat dit werkelijk zoo is, bleek mij, toen ik de genoemde extracten „WG + G” en „Grb" op die wijze ging meten. Het eerste gaf een volledige positieve reactie in een verdunning van 1:100 met 0.2 maximaal positief serum; in een verdunning van 1:200 een negatieve. Met „Grb" is de uitslag nog positief in een verdunning van 1:50 en negatief in 1:100. Het eerste heeft dus de sterkte van één eenheid, het laatste is ongeveer ''2 sterk. Dit komt merkwaardig goed overeen met de vondst bovenbeschreven bij de bepaling van de indices van 10 sera met beide extracten, want daar vonden wij, dat de kleinste hoeveelheid, als grootste van een reeks genomen van „Grb”, waarmee wij nog goede indices vonden, lag bij 0.2, terwijl deze hoeveelheid van „WG + G” lag bij 0.1 ongeveer. Hieruit blijkt dan tevens, dat de kleinste geschikte hoeveelheid van een extract om de indexbepaling te verrichten ong-veer ligt bij 10 eenheden, want van „WG + G" bevat de 100-voudige verdunning één eenheid en de kleinste bruikbare hoeveelheid ligt bij 10-voudige. Van „Grb" zijn de overeenkomstige verdunningen de resp. 50- en 5-voudige. Die getallen moeten natuurlijk alle met ongeveer" worden aangeduid, zooals overal in de biochemie.

Ik kom nu tot een ander punt van bespreking nl. de zgn. paradoxie van de sera onderzocht volgens de reactie van WASSERMANN.

Page 24

vergeten, dat syphilis een interne ziekte is, die ook wel eens huidverschijnselen geeft, maar geen huidziekte is.

Van groot belang voor al hetgeen ik hierboven schreef, schijnt mij onderstaande dubbele kromme.

Jan Febr. Maart April Mei Juni Juli Aug. Sept| Oct Nov.

topgestazt terug in Ziekenhuis
naar hlus. dieet naar huis dieet bly huis.

Taloon

De doorgetrokken lijn verbindt de gevonden luetische indices. De stippellijn verbindt de gemiddelden van telkens 12 ESBACH-cijfers.

Patiënt X kreeg lues in de tweede helft van 1909 en werd met onregelmatige tusschenpoozen behandeld door collega VERHAGEN, totdat hij in Januari 1911 zich weer onder geregelde behandeling stelde. Hij had toen een myocarditis en in de urine werd 35 per duizend eiwit gevonden, doch zeer weinig cylinders. Behalve zijn lues moest voor het ziektecomplex verantwoordelijkheid gesteld worden zijn sterk misbruik van alcohol en tabak (ongeveer 50 cigaretten per dag) en een zeer ongeregeld leven.

Op 20 Januari 1911 werden 300 mgr. salvarsaan gegeven in twee inspuitingen. Eiwit en L-l daalden beide snel. In de tweede helft van Maart werd er stijging van beide cijfers gevonden, waarop in drie inspuitingen 400 mgr. salvarsaan werd gegeven. Het eiwitgehalte bleef aanvankelijk na deze behandeling stijgen, maar toen aan de L-l een duidelijke invloed van het geneesmiddel werd waargenomen, vond ik dit ook in het gemiddelde der ESBACH-cijfers terug. Waarom hier stijging en daling van het ESBACH-cijfer later kwamen dan van den index, weet ik niet, maar zonder twijfel is het niet een gevolg van de vergiftige werking van het salvarsaan, want die stijging na de gift vonden wij niet na die van Januari en Juli. Midden Juli herhaalde zich de stijging van Maart en weer had toediening van 600 mgr. een gunstig gevolg, waarvan in de beide lijnen de uitdrukking wordt teruggevonden. Eigenaardig is, dat toen in het midden van Mei de hartwerking sterk achteruitging, digitalis (collega EBERSON) niet alleen deze verbeterde, maar ook een sterke daling van beide lijnen werd waargenomen. In November kwamen een paar twijfelachtige reacties ons verrassen (0.1 ?) zonder eiwitvermeerdering in de urine. Voorzichtigheidshalve werden toen weer 600 mgr. salvarsaan toegediend en stijging van het ESBACH-cijfer bleef ook nu uit.

Het ligt nu voor de hand in dit geval, waar een zeldzaam samengaan van nierafwijking en luetischen index kon worden waargenomen, de lues voor een groot deel voor de nierafwijking verantwoordelijk

te stellen (luetische nephritis eindigende in chronische interstitiëele) vooral omdat specifieke behandeling naast de algemeene (bedrust, diëet, digitalis) zulk een duidelijken invloed had. Op het oogenblik is de toestand zeer gunstig. De patiënt kan zijn werk weer verrichten, de pols is nog klein en licht onregelmatig. De urine bevat slechts 0.5 per duizend eiwit, maar vrij veel cylinders, de S-I is nul. Ik wil er tenslotte op wijzen, dat de reactie van het eiwitcijfer op een salvarsaaninspuiting en zijn samengaan met het serumcijfer in dit geval de toediening van EHRLICH's praeparaat wettigden of liever als het ware de aanwijzing stelden, terwijl toch nephritis als regel een tegenaanwijzing is.

Aangaande de techniek is een opmerking hier op haar plaats. Het spreekt wel vanzelf, dat het om op een wijze als bij dezen patiënt is geschied de behandeling te kunnen controleeren, noodig is de reactie uit te voeren met een kleine hoeveelheid, gemakkelijk af te nemen serum en niet met groote door venapunctie te verkrijgen hoeveelheden. Dankzij de glastechniek van WRIGHT ') zijn wij daartoe in staat. De door hem het eerst vervaardigde bloedbuisjes en meetpipetten gebruik ik zóó, dat hiermee de reactie nauwkeurig is uit te voeren; zeker niet minder precies dan met de pipetten van 10, 5 en 1 M3. De hoeveelheid benoodigd serum is ongeveer 0.2 cM overeenkomend met ongeveer 0.5 CM'bloed.

Hiermede hangt samen de vraag, of het beter is het serum in verschillende verdunningen tegenover het extract in één sterkte quantitatief te onderzoeken, dan zooals beschreven is met één serum- en verschillende extractverdunningen. Ten einde dit na te gaan heb ik beide methoden bij enkele sera toegepast en het gevolg was, zooals theoretisch begrijpelijk is, dat het op hetzelfde neerkwam. Een serum bijv., dat met 2 extracten den index gaf van 0.7, bleek, wanneer met een gelijkwaardige hoeveelheid van de beide extracten tegen verschillende verdunningen van dat serum werd gereageerd, met beide nog juist een positieve reactie te geven in dezelfde serumverdunning n.l. 1:50. Het eenige verschil is dus, dat de techniek ingewikkelder wordt en daarmee de kans op fouten grooter 2).

1) Technique of the teat and capillary glass tube, Sir A. E. WRIGHT, Constable & Cy Ltd. London 1912.

2) Dr. L. PANETH, wien door WASSERMANN werd opgedragen deze methode na te doen en te controleeren maakte als eenige tegenwerping, ofschoon z. i. geen gebreken te vinden waren, dat, wanneer de zelf binding van 2 extracten veel verschilde, daarvan de invloed op de indices duidelijk merkbaar werd (mondelinge mededeeling). Theoretisch heeft hij gelijk, omdat in de 4 laatste extracthoudende buisjes het complementoverschot steeds grooter wordt. Practisch echter heeft hij ongelijk, want zulke sterkbindende extracten behoeft men niet te gebruiken en kunnen bovendien steeds in kleinere hoeveelheid worden gebruikt

Hieronder laat ik nu volgen, de uitkomsten van onderzoekingen gedaan aan serum en lumbaalvocht van lijders aan paraluetische, luetische en andere aandoeningen van het centrale zenuwstelsel. Sedert Januari 1911, toen ik dit onderzoek begon, heb ik van 62 patiënten serum en lumbaalvocht tegelijk kunnen onderzoeken '). Wat de methoden van onderzoek betreft, het volgende. De L-1 werd bepaald, zooals beschreven is (binnen 24 uren). De index van het lumbaalvocht tegelijkertijd, maar steeds in 2'/z-voudige verdunning, zooals gebruikelijk is in plaats van de vijfvoudige zooals bij serum. De reactie op vermeerdering van het globulinengehalte (NONNEAPELT 2) door eenvoudige vermenging van lumbaalvocht met verzadigde ammoniumsulfaat-oplossing. Het lymphocyten-onderzoek door centrifugeeren (5 minuten in electrische centrifuge, die 2500 tot 3000 omdraaiingen per minuut maakt), bovenstaande vloeistof afgieten, afpipetteeren van den bodem en microscopisch bekijken tusschen deken voorwerpglas. Ik deed beide dus qualitatief, niet quantitatief. TABEL 1

1 21 Mrt. 1911 Dementia paralytica 2

1911 31 30 Oct. 1911 4 7 Nov. 1911 5, 12 Dec. 1911 1 6 4 Jan. 1912 7 30 Jan. 1912 8 6 Febr. 1912 9 6 Febr. 1912 10 12 April 1912 11 6 Aug. 1912 12 23 Aug. 1912 1 13 20 Sept. 1912 14 12 Nov. 1912 15! 19 Nov. 1912 Dezelfde als no. 8 na Hg C12

injecties. 161 3 Dec. 1912 Dezelfde als no. 11 na smeer

kuur. 17 Jan. 1913

Dementia paralytica. 18 24 Jan. 1913 19 4 Febr. 1913 TABEL II.

0.7 0.9 0.9 0.8

0.8 1 0.9 | 1

0.6 0.8 1 0.8 0.8 0.6 0.9

20 Nov. 1911 Dementia paralytica juvenilis 0.6
9 Jan. 1912

0.9
9 Aug. 1912 1

1) Voor het grootste deel dank ik dit aantal aan de welwillende medewerking van collegae BOUMAN, MEYERS en KORTENHORST.

2) F. S. MEYERS, Ned. Tijdschrift voor Geneeskunde 1910, II, bldz. 1343.

TABEL V. Neurologische en psychiatrische gevallen, die zeker of waarschijnlijk

in verband staan met syphilis.

28 Nov. 1911 Lues latens. Epileptif. aanv. 2 27 Febr. 1912 Lues II. Psych. (.,luetische") •3!

6 Aug. 1912 Lues cerebri 4 28 Aug. 1912 Lues latens. Dem. precox 5 5 Nov. 1912 Lues cerebri 6 3 Dec. 1912 Lues congenita. Dementia 7 31 Dec. 1912 Lues cerebri

8 14 Jan. 1913 Lues en „niet-luet." psych.

16 Aug. 1912 Lues cerebri 16 18 Oct. 1912 Lues cerebri 17 | 29 Nov. 1912 Lues latens. Epileptif. aanv.

0.6 0.8 0.9 0.2 0.3 1 0.8 0.9 0.4 0.6 0.5 0.1 0.1 0

0 0 1 0.8 0.2 1 0.6 0.4 0.6 0.5

TABEL VI. Neurologische en psychiatrische gevallen, die niet in verband staan

met syphilis.

(+) = overwegend polynucleaire leucocyten en buitengewoon groot eiwitgehalte door de acute ontsteking.

Vergelijken wij nu de verkregen uitkomsten met die van twee voorvechters op dit gebied, dan zien wij, dat de bovenbeschreven evengoed of beter, maar vooral bruikbaarder zijn door de practische wijze van uitdrukking.

Tabel volgens den tekst van NONNE ').

Page 25

minder onlogisch - het blijft alles hypothese! - veranderen. Het komt er immers dan op aan, hoeveel weefsel aangetast is resp, hoeveel luetische stofwisselingsprodukten worden gevormd, en dan bestaat de kans, dat de veel grootere massa weefsel, die in de hersenen aangetast kan worden, meer van dergelijke produkten vormt dan het zieke ruggemerg en vandaar dan de verschillen in indices. Dan is ook begrijpelijk, waarom taboparalyse, waarbij toch als regel het ruggemerg begint en langzamerhand de hersenen gaan meedoen, ook serologisch den overgang vormt. NONNE kon dit niet weten, omdat hij van taboparalyse geen afzonderlijke groep had gemaakt (zie zijn tabel). De serumindices bij tabes en taboparalyse verschillen ten opzichte van elkaar weinig, omdat het proces zich uitsluitend in het centrale zenuwstelsel afspeelt en tusschen serum en lumbaalvocht slechts indirekt aanraking is door de vaatwanden van den als klier werkenden plexus chorioideus. De mogelijkheid bestaat dus, dat de bedoelde stofwisselingsprodukten niet in grootere hoeveelheid in het serum komen, als het lumbaalvocht meer gaat bevatten bij den overgang van tabes naar taboparalyse.

Beschouwen wij nu nauwkeurig tabel V, dan blijkt deze van groot belang te zijn voor onze opvattingen over lues cerebri en paralues.

De eerste negen patiënten hadden allen lues en blijkens de diagnose mij door de verschillende klinici gegeven een hersenaandoening, die voor het meerendeel van syphilis afhankelijk werd geacht te zijn. De diagnose „lues” werd bevestigd door de indices van het serum, maar de reactie van het lumbaalvocht was in alle gevallen negatief evenals de reactie van NONNE en de uitslag van het cellenonderzoek. De uitslag van de beide laatste onderzoekingen in deze gevallen behoeft ons niet te verwonderen, waar wij toch met beide reacties niet anders doen, dan zoeken naar niet-specifieke ontstekingsprodukten (zie ook tabel VI). Er bestond dus geen ontsteking, die produkten aan het lumbaalvocht gaf en blijkens de bepaling van den luetischen index geen syphilis.

De volgende acht patiënten hebben wel een positieve luesreactie in het lumbaalvocht, die dan ook blijkens de uitkomst der reactie van NONNE en het cellenonderzoek de uitdrukking moet zijn van een ontsteking, die haar produkten wel aan het lumbaalvocht afgaf (uitgezonderd no. 15, waar te veel bloed aanwezig was om de beide onderzoekingen te verrichten). De laatste vier patiënten toonen weer, dat òf in het serum geen luetische stofwisselingsprodukten circuleerden of zóó weinig, dat zij niet aantoonbaar waren.

De tabel overziende bemerken wij dus, dat patiënten met gelijksoortige klinische diagnoses serologisch zeer ongelijksoortig zijn kunnen, De patiënten 10 tot en met 17 vertoonen indices, die geheel

Page 26

De uitkomsten van dit onderzoek samenvattend mogen wij het volgende zeggen:

I. De uitkomst van de luetische indexbepaling is onafhankelijk van de gebruikte reagentia en dus onafhankelijk van tijd en plaats, waarop, resp. waar en door wien het onderzoek wordt verricht, vooropgesteld dat de stoffen, waarmede wordt onderzocht, van goede hoedanigheid zijn en gewerkt wordt volgens de aangegeven methodiek, en is dus een vaste maat.

II. Paradoxie van sera bestaat niet en werd tot nog toe alléén gevonden door een verkeerd gebruik van complement.

III. Het bestaan van het verschijnsel van GENNERICH (reactiveering der W. R.) kan niet bewezen worden door een methodiek waarbij niet elke serumparadoxie kan worden uitgesloten.

IV. De luetische index is het beste middel om den invloed van verschillende specifieke geneesmiddelen op een bepaalden patiënt te controleeren en verder de werkzaamheid van verschillende middelen in het algemeen onderling te vergelijken.

V. „Paraluetische" aandoeningen van hersenen en ruggemerg zijn steeds aantoonbaar door de bepaling van den S-I in lumbaalvochi en serum alléén. Het onderzoek naar de reactie van NONNE phase I en pleocytose vallen dan steeds positief uit en is dus dan voor de diagnose overbodig.

VI. Dementia paralytica geeft de hoogste indices in serum en lumbaalvocht; tabes dorsalis de laagste; taboparalyse ongeveer denzelfden serumindex als tabes, maar een hoogeren in lumbaalvocht. Lues cerebri geeft serologisch alle overgangen tusschen lues en paralues".

VII. Het is wenschelijk den naam lues cerebrospinalis te vervangen door lues vasculorum cerebrospinalis en den naam paralues door lues parenchymatosa cerebrospinalis.

VIII. Lues vasculorum cerebrospinalis onderscheidt zich van lues parenchymatosa cerebrospinalis (paralues") door een index van nul in het lumbaalvocht en een negatieven uitslag van de reactie van NONNE phase I en pleocytose.

IX. De reactie van NONNE phase I en pleocytose zijn niet-specifiek voor den syphilogenen oorsprong. De E-l-bepaling is slechts hoogst zelden positief bij niet-luetische aandoeningen van het centraal zenuwstelsel.

Collega VERHAGEN was zoo vriendelijk om op mijn verzoek het hieronder volgende op te schrijven, waarin zijn wijze van behandeling op geleide van den index wordt beschreven: